Asset Publisher Asset Publisher

Với tiềm năng lớn về y học hiện đại và cổ truyền, Việt Nam sẵn sàng trở thành điểm đến hàng đầu khu vực. Tuy nhiên, để bứt phá, cần những giải pháp chiến lược đồng bộ và sâu sắc hơn bao giờ hết.

Xu hướng toàn cầu và cơ hội cho Việt Nam

Nước ra sở hữu nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch y tế, là sự kết hợp giữa chăm sóc sức khỏe và nghỉ dưỡng - xu hướng đang trở nên phổ biến trên thế giới.

Việt Nam có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, bờ biển dài, nền văn hóa đa dạng, di sản lịch sử phong phú và ẩm thực đặc sắc, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển các sản phẩm du lịch y tế hấp dẫn.

Ông Hà Văn Siêu, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phát biểu tại sự kiện.

Tại Hội nghị toàn quốc về Du lịch-Y tế gắn với phát triển bền vững do Bộ Y tế phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa tổ chức, theo ông Hà Văn Siêu, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), hệ thống cơ sở khám chữa bệnh của Việt Nam ngày càng được hiện đại hóa với đội ngũ bác sỹ chuyên môn cao, nhiều người từng tu nghiệp ở nước ngoài, cùng trang thiết bị y tế tiên tiến.

Chi phí điều trị ở Việt Nam cũng được đánh giá là hợp lý và cạnh tranh so với các quốc gia trong khu vực. Đặc biệt, Việt Nam có thế mạnh nổi bật về y học cổ truyền với lịch sử phát triển hơn 4.000 năm, thu hút đông đảo khách quốc tế, đặc biệt là từ các thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và châu Âu.

Các sản phẩm du lịch y tế đa dạng tại Việt Nam bao gồm nghỉ dưỡng kết hợp chăm sóc sức khỏe, tắm khoáng, spa, massage, thiền, yoga, châm cứu, điều trị bằng y học cổ truyền, khám chữa bệnh tổng quát, phẫu thuật thẩm mỹ và nha khoa.

Sự phát triển của hàng không giá rẻ, internet và truyền thông xã hội đã mở rộng khả năng tiếp cận và tạo điều kiện thuận lợi cho du khách từ các nước phát triển tìm đến những quốc gia có chi phí điều trị hợp lý như Việt Nam.

Theo Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO), du lịch y tế là một trong sáu xu hướng chính của du lịch tương lai với thị trường tăng trưởng mạnh mẽ, từ 639 tỷ USD năm 2017 lên 919 tỷ USD năm 2022.

Việt Nam đang có cơ hội lớn để khai thác xu hướng này, song vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức như thiếu một chiến lược phát triển du lịch y tế quốc gia rõ ràng, cơ sở hạ tầng y tế chưa đồng bộ, truyền thông quốc tế còn hạn chế, cùng với thủ tục xuất nhập cảnh phức tạp gây khó khăn cho du khách.

Còn theo ý kiến của GS-TS.Trịnh Thị Diệu Thường, Cục Quản lý Y dược cổ truyền (Bộ Y tế), tại Việt Nam, dù tiềm năng là rất lớn nhưng việc khai thác du lịch y tế vẫn còn nhiều hạn chế so với các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Singapore, Hàn Quốc hay Nhật Bản. Các yếu tố như cơ sở hạ tầng y tế, khả năng truyền thông quốc tế, ngoại ngữ và chiến lược marketing chưa thật sự đồng bộ và hiệu quả.

Tuy nhiên, tại một số trung tâm y tế lớn như TP.HCM, ước tính có khoảng 30-40% bệnh nhân đến từ các tỉnh khác hoặc từ nước ngoài, trong đó phần lớn là khách từ Campuchia, Lào, Việt kiều, cũng như một lượng đáng kể từ Mỹ, Canada, Nhật Bản và Úc.

Một trong những thế mạnh nổi bật của Việt Nam là y học cổ truyền ngành có lịch sử phát triển hơn 4.000 năm và được xem là di sản văn hóa dân tộc. Kể từ năm 1945, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương phát triển y học cổ truyền, kết hợp với y học hiện đại để tạo nên hệ thống khám chữa bệnh toàn diện.

Về hợp tác quốc tế, Việt Nam chủ động kết nối trong lĩnh vực y học cổ truyền với các nước trong và ngoài khu vực như Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản và Mozambique, góp phần nâng cao vị thế quốc tế của ngành. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia có nền y học cổ truyền phát triển, đóng góp tích cực vào hệ thống y tế toàn cầu.

Về phía cơ sở y tế theo đại diện Bệnh viện Chợ Rẫy, đây là một trong những cơ sở y tế hàng đầu của Việt Nam thu hút lượng lớn bệnh nhân quốc tế, đặc biệt từ Campuchia, Lào, cộng đồng người Việt kiều cũng như các thị trường như Mỹ, Canada, Nhật Bản và Úc. Với đội ngũ y bác sỹ giàu kinh nghiệm, hệ thống cơ sở vật chất hiện đại và chi phí dịch vụ hợp lý, bệnh viện có nhiều lợi thế để phát triển du lịch y tế.

Tuy nhiên, các thủ tục thanh toán và bảo hiểm quốc tế còn phức tạp, ngoại ngữ của nhân viên chưa đồng đều, truyền thông quốc tế còn hạn chế là những thách thức cần được giải quyết.

Tương tự, Bệnh viện Tâm Anh Hà Nội cũng nổi bật với mô hình dịch vụ y tế kết hợp nghỉ dưỡng cao cấp tiêu chuẩn 5 sao, thu hút nhiều khách quốc tế với các dịch vụ hỗ trợ sinh sản, phẫu thuật robot, điều trị mắt và thẩm mỹ. Việc đặt bệnh viện gần sân bay quốc tế Nội Bài tạo thuận lợi cho người bệnh trong việc di chuyển.

Song để phát triển bền vững, bệnh viện cần nâng cao chất lượng theo các tiêu chuẩn quốc tế như JCI, xây dựng khung pháp lý phù hợp, tăng cường đào tạo ngoại ngữ và phát triển chiến lược truyền thông quốc tế chuyên nghiệp hơn.

Cần chiến lược đầu tư bài bản

Dù có nhiều tiềm năng nhưng theo ông Hà Văn Siêu, để phát triển thực chất và có chiều sâu, Việt Nam cần tập trung vào việc xây dựng các gói dịch vụ y tế đạt tiêu chuẩn quốc tế như JCI, ISO 13485, ISO 15189, ISO 7101 hoặc các chuẩn về dịch vụ lưu trú và spa như ISO 17679:2016, ISO 21426:2018.

Các gói dịch vụ cần được tích hợp với chương trình du lịch phù hợp theo từng mục tiêu như: chăm sóc sức khỏe nâng cao, điều trị chuyên sâu (phẫu thuật thẩm mỹ, tim mạch, nha khoa...), phục hồi chức năng sau chấn thương hoặc phẫu thuật, hỗ trợ sinh sản, hay khám chữa bệnh tổng thể với đầy đủ tiện ích đi kèm như hỗ trợ visa, đưa đón, lưu trú, ẩm thực và bảo hiểm.

Trong quá trình này, các doanh nghiệp du lịch đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối, tổ chức tour, tiếp thị sản phẩm và hỗ trợ khách hàng tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng.

Để du lịch y tế trở thành một ngành kinh tế dịch vụ đúng nghĩa, Việt Nam cần triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Trước tiên là tận dụng xu hướng toàn cầu và chủ trương của Chính phủ về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, công nghệ và hội nhập quốc tế để thúc đẩy mô hình du lịch y tế thông minh.

Về mặt thể chế, cần xây dựng nghị quyết hoặc chính sách riêng về y tế gắn với phát triển du lịch, cải tiến các thủ tục thị thực cho du khách y tế, ban hành biểu giá dịch vụ rõ ràng và hoàn thiện hành lang pháp lý.

Ở góc độ quy hoạch, cần đầu tư bài bản hạ tầng y tế tại các điểm du lịch trọng điểm, phát triển ứng dụng (app) du lịch y tế, đầu tư vào trang thiết bị hiện đại và không ngừng cải tiến trải nghiệm dịch vụ.

Liên kết giữa ngành y tế, du lịch và các đơn vị công nghệ cần được tăng cường thông qua các diễn đàn, hội thảo chuyên đề, chuỗi sự kiện xúc tiến liên ngành. Đồng thời, hợp tác quốc tế cũng đóng vai trò không nhỏ, từ việc quảng bá thương hiệu du lịch y tế Việt Nam trên thế giới, thu hút chuyên gia, chuyển giao công nghệ, đến phát triển chương trình hộ chiếu du lịch y tế.

Cuối cùng, yếu tố con người là then chốt. Việt Nam cần đầu tư đào tạo ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp quốc tế cho đội ngũ nhân viên y tế, đồng thời phát triển lực lượng trung gian tư vấn chuyên nghiệp để kết nối khách quốc tế với các dịch vụ y tế trong nước.

Với tiềm năng lớn và sự chuẩn bị bài bản, du lịch y tế hoàn toàn có thể trở thành một lĩnh vực mũi nhọn mới của Việt Nam, không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn góp phần nâng cao hình ảnh quốc gia và uy tín của ngành y tế Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.

Hiện Việt Nam có 66 bệnh viện y học cổ truyền từ tuyến trung ương đến địa phương, 334 bệnh viện đa khoa có khoa y học cổ truyền, và khoảng 78,2% số xã trên cả nước triển khai các dịch vụ y học cổ truyền. Việt Nam cũng sở hữu nguồn tài nguyên dược liệu phong phú với hơn 5.000 loài thực vật, 408 loài động vật và 75 loại khoáng vật dùng làm thuốc.

Nguồn: Báo Đầu tư Du lịch y tế - Động lực mới của nền kinh tế Việt Nam

Huyền Thị Lê